Vài khoa học kỹ thuật Việt Nam
nên chú trọng hơn chăng ?
G S Tôn Thất Trình
1- Tổng hợp những thay thế DNA
Theo Vitor
Pinheiro, nhà khảo cứu hậu tiến sĩ dẫn đạo
nghiên cứu, đăng ở tạp chí Khoa Học cuối
tháng 4 năm 2012, “ DNA và RNA” không phải
là giải pháp duy nhất”. Thao tác
XNA để chúng cư xử như thể là DNA và
RNA, có cơ giúp các nhà khoa học họa kiểu
chế tạo những dược phẩm mới, theo Pinheiro .
Chúng cũng có thể tỏ ánh sáng giúp chúng ta
hiểu biết cách nào đời sống đã trổi dậy ở Trái Đất, và các điều sinh sống hình dạng thế nào nếu chúng
hiện diện ở ngoài hành tinh chúng ta.
Theo Steven Benner , một nhà hóa sinh học
Tổ chức Tiến Trào Phân tử Ứng Dụng ở thị trấn Gainesville bang Florida, Hoa Kỳ, người đã tổng hợp nhân tạo DNA, nhưng không liên can gì tới nghiên cứu mới
kể trên : “Ai cũng muốn biết các người ngoại hành tinh Trái Đất – aliens sử
dụng DNA ra sao. Các thí nghiệm la bô nói
cho bạn biết những khả năng của vũ trụ”.
Ở đời sống thiên
nhiên trên Trái Đất, các acid nuckeic
DNA và RNA hình thành do các phân tử đường-
desoxyribose ở DNA và ribose ở RNA- nối kết các phosphat để làm ra xương sống, trên đó 4 baz
nucleotides dính vào để làm ra một dây
chuyền. Các thông tin di truyền được tồn
trữ theo những thứ tự trong đó các từ ngữ hóa học A, C, G và T đặt
vào dây chuyền. DNA hình thành bảng
vỗ - templates giữ lại mọi thông tin
cần thiết hầu tạo ra một sinh vật . RNA
dùng thông tin này đã dịch mã- translate ra các protêins, những thể khối xây dựng căn bản của sinh học. ( vài nhà khoa học cũng xem
virus ( es) là một loại đời sống, chỉ sử dụng RNA ).
Hầu xây dựng những
thay thế cho DNA và RNA, các nhà khoa học
đánh đàn thành phần này đến thành phần khác và xét xem cách nào các thay đổi ảnh hưởng tới chức năng di truyền. Pinheiro và nhóm ông
hoạt động với 6 phân tử, sử dụng
những chất đường khác nhau hay các nhóm giống như chất đường thay vì desoxyribose và ribose. Chẳng hạn, một cái gì tên gọi là CeNA, dùng một cơ cấu hình dáng vòng
gọi là cyclohexene. Một biến đổi khác HNA sử dụng một nhóm nguyên tử tên
anhydrohexitol.
Nói chung lại, các
nhà nguyên tử gọi tên nhóm là XNAs. X có
nghĩa là “xeno “ hiểu theo tiếng Hy Laạp cỗ là “ xa lạ” , “ngoại nhân” hay “người
ngoài hành tinh”. Các nhà khảo cứu khởi
sự với những phân tử đã được các la bô khác tổng hợp và các công ty bán ra rồi. Phần mới là chứng
minh là các phân tử này có khả năng
trao chuyễn mã số di truyền chúng. Để làm như vậy , họ phải công nghệ hóa
một nhóm enzymes có thể đọc thông tin tồn
trữ trong XNAs và viết ra chúng thành
DNA. Sau
khi làm ra một bó sao chép DNA này, họ dùng các enzymes để viết
các sao chép này lui lại thành XNAs.
Rồi nhóm trình bày là XNA có
khả năng tiến trào bằng cách làm ra vô số sao chép, tuyễn chọn những sao chép có những đặc
tính mong muốn – trong ca này là khả năng
dính chặc với vài protein -
tao ra những sao chép của chúng, tuyễn chọn những sao chép tốt nhất một
lần nữa và tiếp tục như thế. Theo tiến sĩ Gerald Joyce, Viện Khảo Cứu
Scripps ỏ La Jolla , Nam Ca Li, không liên
hệ tới nghiên cứu, “đúng là di truyền tuyễn chọn thuần dưỡng – domesticated
breeding phân tử” .
Joyce viết một
biên tập cho tạp chí Khoa Học về khảo cứu
này, nói rằng các kỷ thuật Pinheiro và đồng nghiệp sử dụng có thể ngày nào đó, giúp các nhà khoa học chế tao dễ dàng hơn y khoa căn bản acid nucleic và các thử nghiệm chẩn đoán bệnh. Ngày nay, những
sản phẩm này dựa trên RNA hay DNA, cả
hai đều thoái hóa mau lẹ khi đối mặt các
enzymes tên là mucleases. Joyce nói: “nếu
bạn lấy RNA và đặt nó trên dĩa thí nghiệm
và thở mạnh, RNA biến mất tiêu”.
Dùng thay thế kiểu
XNA, các nhà khoa học có thể làm ra các thử
nghiệm hay các phương pháp chửa trị không bị nucleases lay chuyễn, như vậy có
tiềm năng gia tốc tiến trình sản xuất dược
phẩm, theo lời Pinheiro.Còn về vai trò có thể được của XNA trên tiến trào đời sống,
Joyce nói rằng các nhà khoa học tin tưởng rằng đời sống trên Trái Đất có thể là căn bản RNA, trước khi nó trở thành căn bản DNA và cũng có thể căn bản
là XNA đơn giản hơn, tỉ như TNA (làm ra bằng chất đường tên là threose), trước đó.
Ông nói: vài phân
tử làm ra phát triễn khả năng sao chép – replicate thông tin của chính mình;
thế là chúng ta đã chạy đua với chủ nghĩa tiến trào Darwinism rồi đó !
2- Ở Los Angeles, thủ phủ Nam Ca Li cá biển thường bị gọi lầm tên
 |
| Rock Fish |
Thử nghiệm ở 74
khách sạn và tiệm tạp hóa cho biết là hơn
50 % cá dán nhãn hiệu không đúng, thường bị gọi lầm
tên thành loài cá khác, theo nhóm khảo cứu bất vụ lợi Oceana tháng 4 năm 2012. Chẳng hạn cá đá –
rockfish gọi lầm là cá hồng – red
snapper, cá ngừ đuôi vàng – yellowtail gọi là cá chẻm Mahi mahi, cá lưỡi trâu
răng ná – arrowtooth flounder là cá dìa Dover – sole , cá hồi Thái Bình
Dương là cá hồi Đại Tây Dương , cá hồi thịt hồng – pink salmon là cá hồi
Chum, cá mè đầu thép- trout Steel head là cá hồi – salmon , cà hồi nuôi ở trang trại là
cá hồi hoang dã ( theo báo cáo của FDA – Cơ Quan Thực phẩm và Dược phẩm Hoa
Kỳ).
 |
| Red Snapper |
Oceana tụ điểm vào tính cách thường xuyên ghi nhãn sai hơn là nguồn gốc cá. Nhưng Beth Lowell, giám đốc chiến dịch “ Chận đứng gian lận hải sản” của
Oceana, tọa lạc tại thủ đô Hoa Thịnh Đốn – Washington D.C. nói rằng gian lận có
thể xảy ra bất cứ ở đâu trên dây chuyền cung cấp; khởi sự khi cập bến và xuyên suốt qua chế biến, phân phối đến nơi bán cuối cùng. FDA cấm
việc gọi tên thay thế các loài .
Thế nhưng thủ tục vẫn thường xuyên xảy
ra. Các Báo cáo Tiêu thụ tìm thấy là 18%
mẩu các nhà khảo cứu thu thập từ các tiệm hay khách sạn ở Bờ biễn Miền Đông năm
2011 đã ghi lầm nhãn hiệu. Một khảo sát của tạp chí Boston Globe báo cáo là 48 % cá
tạp chí thu thập từ các khách sạn, tiệm
tạp hóa và các chợ hải sản đã bán cá dưới những nhãn hiệu sai lầm tên loài cá..
Douglas Karas , phát ngôn viên FDA nói là cơ quan đang hành
động để qui định vụ này có thường xuyên không,
hay ở điểm dây chuyền cung cấp nào, việc đổi thay tên cá xảy ra. Đa số các than phiền FDA nhận được về gian lận hải sản đến từ các nhà tiêu thụ mức bán lẽ. FDA đang thử nghiệm dài 1 năm tròn về 800
loại cá thu thập khắp nước Hoa Kỳ . Ở bang Ca Li, thượng nghị sĩ bang Sen. Ted
Liêu (đảng Dân chủ khu Torrence ) tháng hai năm 2012 đề nghị luật SB 1486, đòi hỏi các dây chuyền tiệm ăn
lớn phải ghi nhãn hiệu chánh xác các loài hải sản, nguồn gốc các quốc gia và cũng
phải cho biết đó là hải sản nuôi trồng
hay hoang dã.
Liêu nói là đạo
luật mà Oceana hổ trợ, sẽ giải đáp liên quan y tế về ghi lầm nhãn hải sản. Ông
ghi chú là thống kê các Trung Tâm Hoa Kỳ Kiểm soát Bệnh cho thấy là hải sản nhập
khẩu là một trong những nguyên nhân chánh
đột phá bệnh ở Mỹ. 86% mọi hải sản tiêu
thụ ở Hoa Kỳ là nhập khẩu, chiếu theo Cơ
quan Quốc gia Hoa
Kỳ về Đại Dương và Khí Quyễn.
Trên các mẩu L.A. cá hồng thường sai lầm
100%, theo các thử nghiệm DNA. Cá rô Phi- tilapia và cá tuyết ( ?
)pollock là nhũng loài thay thế phổ cập,
chiếu theo báo cáo. Cá dìa Dover sole that ra là “ cá mèo
( trê , tràu… ) suchi- catfish” Á châu
hay cá dìa thường ( không phải Dover).
Và cá ngừ trắng – white tuna là cá
thu dạng rắn escolar , snake
mackerel hay làm ra những ảnh hưởng
tháo dạ. Một vài quốc gia ngăn cấm phần nào ăn loại cá này.
Các tiệm ăn
sushi thường hay ghi nhãn sai lầm nhất là ở thủ phủ Los Angeles.
Oceana báo cáo là 87 % các mẩu 10
loại cá lấy từ 21 tiệm sushi, không có
nhãn hiệu chánh xác. Mọi loại cá hồng
sushi đều sai nhãn. Phân nữa thật ra là cá
rô phi điêu hồng – red tilapia .
89 % cá ngừ trắng lấy mẩu ở các tiệm sushi là escolar. Những mẩu cá ngừ đuôi vàng bán ở các tiệm ăn sushi là cá
tạp ( ? ) Nhật amberjack. Cá lưỡi
trâu thường là cá
tuyết to đầu – halibut và cá
hanh biển – sea bream thường bán thay thế cá chẽm biển – sea
bass.
Nghiên cứu còn cho thấy cá ngừ albacore, cá ngừ vi xanh -blue fin
tuna, cá lưỡi trâu , cá hồi mắt vớ sockeye salmon, lại có nhãn hiệu đích xác tại các tiệm ăn
sushi.
Động
lực chánh gian lận hải sản
nguồn gốc kinh tế. Bán một loài cá
rẽ tiền lợi hơn, vì nhiều loại cá
đắt phí tổn cao hơn, đặc biệt khi các người
tiêu thụ không biết rỏ khác biệt. Đôi
khi như với cá hồng hay cá chẽm biển Chi Lê-
Chilean sea bass, loài mong muốn không dễ dàng đánh bắt được, vì đã bị lạm thác.
Theo Kimberley Warner, chánh khoa học gia của báo cáo LA Oceana, ghi nhãn sai lầm những loại cá này “ hầu giúp dân gian vẫn mua được những cá
họ mong muốn.”
Oceana không xác nhận những tiệm ăn hay tiệm tạp hóa Oeana lấy mẩu. Dave Heylen, phát ngôn viên Hội Các
Tiệm Tạp hóa bang Ca Li ở thủ phủ Sacramento,
nói rằng các tiệm ăn dựa trên thông
tin từ các nhà cung cấp có bổn phận nghiêm túc xác định chánh xác hải sản. Oceana nhận thấy các tiệm tạp hóa chánh
xác hơn các tiệm ăn . Trong số 45 mẩu lấy
từ 32 tiệm tạp hóa, đại diện cho 8 dây chuyền và một tiệm độc lập, gần 1/3 ghi nhãn hiệu sai lầm. Trong số 8 loại mẩu cá
lấy ở các tiệm tạp hóa, chỉ có loại cá hồng ( 100 % lần ) và cá hồi ( 10 % ) là ghi sai.
Daniel Conway, phát ngôn viên Hội Tiệm ăn Bang Ca Li, nói là nguồn gốc ghi sai
nhãn không minh bạch. Conway đặt vấn đề về phương thức Oceana, cho
rằng nhóm này đã dùng “ một mẩu tương đối nhỏ ở những vùng địa lý cũng
nhỏ”. Oceana hy vọng khuyến khích
các điều hòa, hầu bảo đảm là loài cá được theo dấu dễ dàng và bất cứ
ai ghi nhãn sai lầm sẽ bị khởi tố. FDA đang cộng tác với la bô Quan thuế và Bảo
vệ Biên Giới để sàng lọc các cá nhập khẩu,
sử dụng một hệ thống computer căn bản hiểm nguy, có thể nhắm đích tốt đẹp hơn các vi phạm nhập khẩu cá, kể cả đánh nhãn sai
lầm.
Về phía tiêu thụ, Cơ quan khuyến cáo
các người mua nên lo ngại , đừng
mua loại cá họ biết là cao giá, khi cá đặc biệt rẽ. Lisa Simon , 66 tuổi, ăn cá
hai ba lần mỗi tuần, nói rằng khám phá làm bà tức giận. Tỉ như cái ngữ bọt hồng
họ trộn vào thịt bò xay và không một ai biết cả. Nếu cá tuyết to đầu không phải đích
xác là cá tuyết to đầu, chỉ có Trời biết đó là cá gì và ở đâu tới. Simon
nói là báo cáo sẽ cảm hứng bà ăn rau, ăn
đậu và gạo nhiều hơn.
3-Cà phê xanh hứa hẹn giảm mập phì, làm mất cân ?
Việt Nam từ một quốc gia xuất khẩu bé nhỏ cà phê
5000 tấn/ năm ở những thập niên trước 1990, nay đã vượt lên hàng thứ hai
xuất khẩu gần cả triệu tấn một năm( chỉ sau Brasil ) và hàng nhất thế giới về cà
phê vối Robusta tỉ xuất cafêin cao, có lẽ cũng nên theo dõi hứa hẹn y tế này về
cà phê xanh, Melissa Healy trình bày cuối tháng 3 năm 2012 ở nhật báo LA Times,
Nam Ca Li.
Khi rang
cháy ở nhiệt độ 475 độ F, hột cà phê đôi
khi được mô tả là giàu có và đầy đủ (chất
bổ) cho thân thể. Nhưng đầy đủ cho thân
thể ai đó không giàu có gì, hột cà
phê – coffee beans không rang cháy đen – vẫn còn xanh
như ngày hái chúng - có thể nắm
giữ chìa khóa làm mất cân, bớt mập phì rẽ tiền và hửu hiệu, như khảo cứu mới
mẽ gợi ý. Trên một nghiên cứu Hội Hóa Học
Hoa Kỳ trình bày ở phiên họp mùa xuân tại
thành phố San Diego, cực nam Bang Ca Li, 16 thanh niên quá nặng cân thay nhau dùng một nồng lượng nhỏ chất trích cà phê, rồi một
nồng lượng lớn và tiếp theo không uống gì cả làm người so sánh - placebo. Dù rằng
nghiên cứu rất nhỏ, thành quả đáng
ngạc nhiên: các người thử nghiệm uống chất trích mất đi trung bình 17.5
cân Anh trong vòng 22 tuần lễ và thân thể họ
mất đi 10, 5 % cân lượng.
Nếu chất trích cà
phê xanh là một thuốc đang tìm kiếm FDA chấp nhận, thành quả là một thí sinh vững chải – hơn 35 người thử
chất trích mất đi 5% cân lượng toàn thân thể và mất cân tuồng như
lớn hơn cho ai uống chất trích hơn là khi họ không uống. Thế nhưng bổ sung dinh dưỡng chế độ kiêng cử này là chất trích cà phê xanh , không cần phải được FDA chấp nhận. Thật tế, nó đã bán ra ở các tiệm y khoa chất chửa trị thiên nhiên và dưới tên kháng ốcxy hóa - antioxydant.
Joe Vinson, nhà hóa học
viện đại học Scranton, hướng dẫn nghiên cứu chỉ đạo này, nói là các khám
phá có thể lót đường cho khảo cứu nghiêm túc hơn về các ảnh hưởng của chất trích
cà phê. Hội đang dự tính một thử nghiệm lớn hơn
liên hệ tới 60 người. Vinson chuyên
khảo cứu tụ điểm trên các polyphenols thực
vật và ảnh hưởng chúng trên sức khỏe con người, nói là tuồng như chất trích cà phê xanh có thể gíúp giảm bớt hấp
thu chất béo và glucose ở ruột và
cũng có thể giảm các mức insulin, có cơ cải thiện chức năng
chuyễn hóa. Vinson cũng báo cáo là không thấy dấu hiệu một ảnh hưởng xấu
nào trên
những ai đã thử nghiệm.
Nghiên cứu dùng
một họa kiểu xuyên ngang – cross over
giúp ai thử nghiệm sử dụng được ngay cả nhóm so sánh
riêng mình. Trong 6 tuần lễ, các tình nguyện nuốt lốn những cáp xun 3 lần
một ngày, nuốt chừng 700 đến 1 050
gr chất trích cà phê xanh một ngày hay không dùng chất trích. Sau
khi ngưng hai tuần, họ di chuyễn đến một lượt khác của thử nghiệm. Các người thử
nghiệm không thay đổi mức ăn calori của họ suốt thời gian thử nghiệm. Nhưng
càng tiêu thụ nhiều thêm chất trích, họ càng mất nhiều thêm chất béo và mất cân
thêm. Tổng cọng, thân thể họ giảm trung bình 16% chất béo. Trong số 16
người tiình nguyện, 6 người kết cục
có chỉ số thân thể ở mức người mạnh khỏe. Một khía cạnh khiếm khuyết yếu kém , bất lợi là chất trích “
cực kỳ đắng nghét”. Tuy nhiên với giá 20 đô la Mỹ một tháng, đây là một loại
thuốc y khoa rẽ nhất trong số bán
ở kệ ngoài hay phải mua theo đơn bác sĩ . Thử nghiệm cũng được thực hiện ở Ấn Độ
do Công ty Ứng Dụng Khoa học thực phẩm
Inc. đài thọ, một công ty chế tạo chất
trích cà phê xanh ở Austin
, bang Texas Hoa Kỳ.
Nghiên cứu dẫn đường này nêu ra
nhiều vấn đề cẩn trọng cần có, từ nhiều nhà khoa học không liên quan gì
đến khảo cứu này cả. Theo lời tiến sĩ
Gerald Weissmann, bác sĩ và nhà hóa sinh viện đại học New York. “đây đúng là một nghiên cứu khiêu khích”. Nhưng Weissmann cũng thêm
rằng các chuyên viên dinh dưỡng muốn có
những bảo đảm là hột cà phê xanh không gây
ra “ hấp thu bậy bạ - malabsorption” trong ruột - một điều kiện dẫn tới mất cân, nhưng đồng thời cũng đem tới thiếu dinh dưỡng, tim đập không đều – arrhythmia và nhiều
vấn đề khác, vì lẽ sinh tố và khoáng chất
cũng không đi ngang qua ruột non.
Tiến sĩ Arthur Grollman, một dược sĩ ở viện đại học bang New York-thị trấn
Stony Brook , nói là hột cà phê chứa 250 hóa chất khác nhau; vài chất ảnh
hưởng tích cực vài chất tiêu cực trên
sức khỏe con người. Dù Vinson xác định polyphenols và acid chlorogenic như thể là các
tác nhân có vẽ đề xướng làm mất cân, Grollmann nói rằng tuyên bố
cần làm thêm nghiên cứu kiểm chứng. Ông nói: trong
lúc đó, tiêu thụ một chất trích chứa cả những hóa chất tốt lẫn hóa chất xấu ở
những nồng độ đặc quệt, tuồng như là
làm một điều không tí nào khôn ngoan
.
4-Khí dầu thay thế than đá chăng ?
Khí dầu thiên nhiên đang mau lẹ
thay thế than đá xưa cũ. Nó cũng gây ra nhiều hổn loạn cho các mô hình
doanh nghiệp ở Hoa Kỳ. Vậy chớ than đá hết thời rồi chăng? Nguồn năng lượng phong phú nhưng bẩn thỉu đã trải qua nhiều thời kỳ khốn đốn, nhưng chưa
bao giờ như thế này. Năm 1985, chiếm
57% điện phát sinh ở Hoa Kỳ. Năm
2011 chỉ còn 42 %. Cục Thông tin Năng lượng
Hoa Kỳ ước lựợng là năm 2012, nó sẽ trụt xuống 40%. Giá cả than đá vùng núi Appalachian đã giảm
24 % trong 12 tháng vừa qua; than đá vùng Thung
lũng Sông Bột – Powder River Basin ở hai bang Montana và Wyoming cũng mất
đi 45% giá. Theo Lucas Pipes, một nhà phân tích ở Brean Murray- Carret, nếu bạn
nhìn đến giá than đá ngày nay không một ai còn làm ra tiền nữa.
Than đá đang phấn đấu cùng một địch thủ
hoàn toàn: khí dầu thiên nhiên siêu rẽ tiền.
Nhờ kỷ thuật “ fracking” lấy dầu từ các dự trữ đá sò – shale reserves ,
giá dầu thiên nhiên đã không ngừng xuống thấp từ giữa năm 2008 đến điểm chúng lung lay quanh giá 2$ US (đô la Mỹ
) cho 1 triệu đơn vị nhiệt lượng Anh- million British thermal units lần đầu tiên từ một chục năm qua. Đây là giá thấp hơn giá than đá. Mọi khí dầu đều nguồn gốc
nội địa Hoa Kỳ, cho nên tiền trả mua nhiên liệu không tăng thêm. Khí dầu lại sạch. Và ở Hoa Kỳ nó lại phong phú đến nổi
ngành công nghệ lại không đủ chỗ tồn trữ nó. Các công ty tiện nghi di chuyễn sang
dùng khí dầu thiên nhiên đã chuyễn tiết kiệm này
sang qua nhà tiêu thụ . Năm 2013, các hóa
đơn tiện nghi cho các gia thất Hoa Kỳ sẽ
giảm đi 1%.
Nhờ
giá cả khí dầu thiên nhiên quanh 2 đô la Mỹ, ai có thể chuyễn sang dùng khí dầu
đều đang làm. Năm 2012, David Greely nhà phân tích năng lượng của tổ hợp Goldman
Sachs, hy vọng là các cơ sở tiện nghi sẽ
chuyễn từ than đá sang khí dầu theo tỉ lệ
chưa bao giờ có là 4.9 tỉ khối bộ Anh – billion cubic feet một ngày.
Năm 2008, than đá chiếm 70% phát sinh điện ở công ty Southern
Co. ; năm 2012 chỉ còn 32%. Trong lúc đó Southern đã tăng phát điện
nhà náy chạy khí dầu từ 16 lên 46%. Ngày
cả các tiện nghi ở bang West Virginia là trung tâm sản xuất than đá cũng đang chuyễn hóa
qua khí dầu.
Từ
tháng tư năm 2012, giá cổ phần của PeabodyEnergy , công ty sản xuất than đá lớn nhất Hoa Kỳ đã giảm
hơn phân nữa, từ 70$ xuống 29$.
Giá cổ phần Arch Coal cũng giảm từ 35$ xuống ít hơn 10$
trong thời gian này. Nhiều nhà sản xuất báo cáo là lỗ lã đến hàng trăm triệu đô la. Theo
Kuni Chen, một nhà phân tích năng lượng ở CRT Capital Group thì giá khí
dầu thiên nhiên đã thực sự làm hổn
loạn các mô hình doanh nghiệp.
Trước
mắt là thêm rắc rối. Một số nhà máy xưa cũ, dơ bẩn chạy than đá đang trù liệu đóng cửa cuối năm 2014, tuân theo các điều hòa của EPA-
cơ quan Bảo vệ Môi Sinh Hoa Kỳ. Chen nói
điều này có thể làm cho yêu cầu than đá mất đi thêm 5% thị trường. Các nhà ản xuất đã cho các mỏ ngưng sản xuất từ tháng giêng năm
2012. Tháng hai Patriot Coal ngưng sản xuất mỏ Big Mountain,
cho nghỉ việc 250 thợ mỏ. Hôm sau Alpha
Natural Resource, công ty sản xuất than đá lớn nhất bang West
Virginia cho biết sẽ đóng cửa
hai mỏ ở bang nay và hai mỏ ở bang Kentucky, cho nghỉ việc 320 nhân viên. Những mỏ
nào không đóng cửa cũng giảm bớt
sản xuất và giảm giờ nhân viên làm việc
cũng như giảm làm
thêm giờ. Nhiều thợ mõ nghỉ hưu và không được thay thế.
Đây là một biến chuyễn mạnh từ mười
năm nay, khi vận động hành lang của than
đá đẩy mạnh ý kiến là tương lai năng lượng
Hoa Kỳ nằm trong các dự trữ than dưới sâu và lớn nhất thế giới. Ít khi còn nghe
nói tới biện cứ này nữa. Không một ai tin
than đá hết thời rồi. Các nhà phân tích ở FBR Capital Markets, một hảng đầu tư căn cứ ở Virginia, nghĩ rằng mọi
chuyễn đổi từ than đá sang khí dầu thiên
nhiên đã thực hiện xong, và chuyễn đổi
thêm sẽ khó khăn hơn, vì các khía cạnh vận chuyễn hậu cần cũng như các khế ước
hiện hửu. Theo Marc de Croisett một nhà phân tích FBR “ Vua
than đá không dễ gì dời chỗ đâu” . Các
nhà tiêu thụ ngoại quốc đã lộ diện cho Hoa Kỳ : xuất khẩu than đá Hoa Kỳ
đã tăng 57 % từ năm 2009 đến cuối năm 2011. Phát điện mới Trung Quốc và Ấn
Độ sẽ tạo ra thêm 300 triệu tấn
yêu cầu mới than đá năm 2012.
Vài kẻ mê mẫn than đá là ở doanh vụ đường
xe lữa. Jack Koraleski, tổng giám đốc điều hành Union
Pacific tiên đoán một mùa hè phấn khởi cho chuyên
chở than đá. Theo Jack, các nhà máy chạy khí dầu hiện không tăng sản xuất, cho nên tăng trưởng
phải đến từ than đá một khi mọi người mở máy điều hòa không khí. Than đá chưa
chết đâu!. Vấn đề là than đá có bị trọng thương, đang đi tới cái chết không? Nhắc lại Việt Nam nay là nhà xuất khẩu lớn nhất
thế giới về than đá anthracic năng lượng cao hơn và tương đối sạch hơn các loại than đá mỡ. Thủy điện mãi cho đến năm
2020 (? ) vẫn còn là nguồn sản xuất điện
lớn nhất nước nhà, trên hẳn điện than đá(
nhiều nhà máy công xuất lớn chạy anthracit ở vài tỉnh nước nhà từ Nam chí Bắc) và điện khí dầu (đã có các nhà máy ở Vũng Tàu- Bà Rịa, Cà Mau, Cần
Thơ ( ? ) … và chưa có nhà máy điện hạt nhân như Đại Hàn, Nigeria (?) v.v… (
mới dự trù 8 nhà máy hạt nhân trong nước
; 2 ở Ninh Thuận – Phan Rang ).
5-Một ngành công nghệ thiết yếu Hồi Quốc đến độ nguy hiễm dễ vỡ ?
Các nhà máy tơ sợi đang đóng cửa trong khi nhân công nổi loạn. Thành phố
chỉ chở đi phân nữa số lượng thường lệ.
Chaudhary Maqsood Elahi, một nhà xuất khẩu áo quần may đan , đã mất 2 năm cố gắng cứu sống xưởng mình ở trung tâm tơ sợi Raisalabad . Ông đã bán nhà, giảm nhân viên văn phòng và đã chuyễn qua gửi
hàng bằng đường hàng không để giao hàng đúng giờ. Nhưng không hiệu quả. Cách đây 6 tháng, Elahi chủ hảng Dilkhush
Hosiery Mills sản xuất áocụt tay
T- shirts cho các hảng lớn bán lẽ Carrefour
và Metro, đóng cửa xưởng máy 15 tuổi, sau khi
khi lỗ lã hai năm liền. Ông sa thải
550 nhân viên, phá xưởng và chia đất đai ra thành lô nhỏ rao bán hầu bù chì lỗ
lã. Elahi nói: tôi đã cố gắng duy trì xưởng
dù lỗ lã hy vọng có đường thoát hiểm, nhưng gánh nặng tài chánh càng trầm trọng thêm.
Hồi Quốc có một ngành công nghệ tơ sợi lớn nhất thế giới, bán ra ngoại
quốc 13. 8 tỉ đô la Mỹ trị giá hàng tơ sợi một năm ( kết toán 30 tháng 6 ) phần lớn sang Hoa Kỳ
và Âu Châu. Hàng tơ sợi chiếm 63 % tổng xuất khẩu Hồi Quốc và sử dụng 20 %
lao động quốc gia. Falaisabad đóng
thuế nhiều nhất sau thành phố Karachi,
chiếm phân nữa tổng số mọi hàng hóa tơ sợi Hồi Quốc bán ra.
Ngành công nghệ tơ sợi Hồi Quốc có
một cơ hội vàng son chiếm thị trường các nhà sản xuất Trung Quốc, vì áp lực lương nhân công Trung Quốc cao lên và đồng yuan ( nhân dân tệ ). Theo báo cáo kinh tế hàng
niên mới nhất của ngân hàng trung ương Hồi
Quốc, ngành công nghệ địa phương không đủ khả năng chụp lấy ưu điểm này. Thay
Hồi Quốc, Bangladesh và Cam Bốt đã tăng bán áo
quần, trong lúc các nhà chế tạo Hồi Quốc
phấn đấu nạn cúp điện. Tối câm có khi kéo dài 20 tiếng đồng hồ ở Faisalabad, và
thiếu khí dầu thiên nhiên, khiến các máy quay tơ có thể ngưng chạy đến 6 ngày.Yêu cầu khí dầu cao hơn cung cấp lên đến 15% ở thành phố này. Phân nữa 250 000
máy quay của thành phố đã bị gạt ra ngoài doanh vụ 12 tháng vừa qua, 10% máy đơn vị dệt và in đã
đóng cửa và phân nữa còn lại đang phấn đấu sống còn, theo lời Musammil Sultan, chủ tịch Phòng Thương Mãi và Công
nghệ Faisalabad. Ít nhất là đã có 200 000 lao động thất nghiệp, kể từ
năm ngoái 2011.
Faisalabad là một thành phố 5 triệu người, có vòng đai bông vải
lớn nhất vây quanh, có lúc đã hút dẫn lao động khắp tỉnh Punjab để chạy máy dệt, máy quay sợi
và các xưởng may áo quần. Nay
ngành doanh vụ tơ sợi phải đương đầu
khủng hỏang lớn chưa bao giờ
thấy, lần đầu tiên lao động rời bỏ thành
phố. Sher Shah Khattak đến
Faisalabad đã 35 năm nay, để hoạt động ở
ngành buôn bán tơ sợi vãi vóc và
mất việc điều khiển một máy dệt năm ngoái
nói : tôi đã cho gia đình trở về Peshawar, và nếu tôi không làm được công việc
sửa chửa lốp xe, tôi sẽ di chuyễn, cố gắng
tìm một công việc khác.
Tháng
3 năm 2012 , hàng ngàn lao động ngành tơ sợi đổ ra đường phố thành phố, đốt lốp xe hơi và hô to khẩu hiệu
chống chánh phủ. Sheikh Abdul
Qayyum xử lý viên Em Que
Fabrics ở Faisalabad nói: “ thay đổi ở thành phố đã nhìn thấy rỏ rệt
dù chỉ mới có 10 % xưởng máy lớn và
trung bình đóng cửa, và chúng tôi thấy dân lao động nổi loạn vì thắc
mắc gia tăng. Chúng tôi không tưởng tượng
được điều gì sẽ xảy ra, khi phân nữa mọi
xưởng không làm việc nữa .”
Omer Nazar Shah, chỉ huy Ủy Ban
Liên lạc Cảnh sát Công nghệ, một nhóm bất vụ lợi hoạt động với chức quyền
thực thi luật lệ ở Faisalabad , gọi vụ
cho nghỉ việc là “ một đe dọa rất lớn” cho an ninh . Ông nói: “ từ
tháng 10, 2500 người đã mất việc mỗi tuần lễ
từ các ngành công nghệ ở Faisalabad.
Họ hoặc
rời thành phố hoặc trở thành tội
đồ hình sự .”
Thủ tướng Yousuf Raza Gilani tuyên bố
tháng hai 2012 là sẽ thiết lập những nhà máy điện và
khí dầu mới ở Faisalabad, giúp chấm dứt khủng hoảng năng lượng. Cho đến
nay không thấy thực hiện gì nhiều cả; có
lẽ vì năm nay là năm cuối hạn kỳ của thủ tướng. Elahi không phải là người chờ đợi việc này xảy ra. Ông
nói: dù việc gì xảy ra đi nữa ngay bây giờ,
tôi cũng đã mất hết những gì tôi xây dựng lên rồi.
6-Trung Quốc xây cất 36 triệu nhà rẽ tiền cho dân nghèo, để cứu nguy kinh tế
 |
| Đây là những cư xá tương lai dự án nhà rẽ tiền dễ mua Đại hà viên |
Trung Quốc xây cất 36 triệu đơn vị cho dân nghèo, cũng có
nghĩa là cứu nguy kinh tế. Toàn thể con đường
đi tăng trưởng Trung Quốc do ngành địa ốc
thúc đẩy . Xưởng Xây dựng Vật liệu miền Tây Trung Quốc Nhãn Ngôi
Sao Bắc Bình- Beijing Star Brand đã được
phá hủy và thay chỗ xưởng là một hố xây cất
đầy xe đổ rác trên đó là những tòa
cần cẩu cao ngất. Đây là những cư xá tương
lai dự án nhà rẽ tiền dễ mua Đại hà
viên- Taiheyuan, sẽ gồm luôn cả các tiệm tạp hóa, khách sạn và 2400 cư xá
cho các thợ máy và các cư dân lợi tức kém
khác.
Khi tăng trưởng
chậm và giá trị địa ốc rơi xuống, các chức quyền Tàu dựa vào xây cất
các nhà rẽ tiền, giúp đẩy mạnh nên kinh tế.
Dự án Đại hà viên chỉ là một mảnh nhỏ
cố gắng đồ sộ quốc gia Tàu xây cất
nhà cửa trợ cấp cho dân Tàu nghèo thị trấn
. Năm 2012 sẽ hoàn tất 5 triệu chung cư – apartments
với mục tiêu đạt 36 triệu đơn vị cuối năm
2015. Theo thủ tướng Ôn Gia Bảo -Premier Wen Jiabao ở diễn văn đọc ngày
5 tháng 3 năm 2012, Tàu sẽ hoạt động mau
lẹ cải thiện hệ thống xây cất, cấp phát
và xử lý … cư xá rẽ tiền. Tuy
vậy, các nhà lảnh đạo ở Bắc Bình vẫn có thể gặp chống đối mạnh mẽ ở mức địa phương , khi các thành phố
và thị trấn không đồng ý trả phí tổn
và tìm kiểm những đầu tư lợi hơn
cho tiền của mình.
Nhà cửa – cưa xá
xã hội như Trung Quốc mệnh danh không chỉ có nghĩa là cấp cho
một số dân lao động lợi tức thấp kém và dân nghỉ hưu gia tăng những nơi mua dễ dàng để ở. Dự án cũng có mục đích hổ trợ
công nghệ thép, xi măng, đồng và nhom- aluminium khi giá cả tụt nhiều và công nghệ xây cất
chậm đi tại thị trường bất động sản. Với tăng trưởng xây cất tư tuồng như bằng phẳng, tổng thể không gian sàn
nền cho cư xá xã hội rẽ tiền sẽ gia tăng 30- 40% năm 2012 , theo Đào Vương – Tao Wang,
một nhà kinh tế học UBS Security ở Hồng
Kông tiên đoán. Vương nói: trong
khi chánh phủ cố tâm kéo giá
thuê nhà xuống , họ cũng không muốn
nền kinh tế suy sụp. Cư xá xã hội
có cơ hổ trợ tăng trưởng tổng quát. Xây cất nhà rẽ tiền sẽ tác dụng
như thể liều thuốc ngũ –
sedative cho thị trường cư xá rộng lớn hơn, theo lời Phó thủ tướng Lý Kế Quan – Li Keqiang
năm ngoái.
Phối hợp tiền
lãi thấp nhân tạo, thị trường chứng
khoán ảm đạm, và ngăn cấm giới hạn đâu
tư ra ngoại quốc, đã đổ vào thị trường bất động sản những món tiền đồ sộ.
Đầu tư tích sản cố định đa số ở ngành bất động sản, đã tăng trưởng hơn
40% mỗi năm trong 8 năm qua, theo
Nicholas Lardy, chánh chuyên viên viện
Kinh tế học Quốc tế ỏ Hoa Thịnh Đốn. Năm
2011, ngành bất động sản chiếm 9% tổng
lợi tức nội địa quốc gia -GDP Tàu theo
Lardy ước tính, cao hơn mức đỉnh 6% ở Hoa Kỳ.
Trọn con đường tăng trưởng toàn diện đã được ngành xây cất cư xá thúc đẩy,
theo Lardy. Nếu bạn muốn tạo ra một bong
bóng, bạn sẽ làm y hệt những gì Trung
Quốc đã làm.
Khởi sự tháng chin
năm 2011, thị trường
chậm dần. Nhà cửa bán ra giảm 18% vào quý đầu, trong khi giá nhà trụt xuống phân nữa ở 70 thành phố Trung Quốc tháng 3 năm 2012 , 6 tháng liên tiếp suy thoái ở
Bắc Bình, Thượng Hải, Quảng Châu và
Thẩm Quyến. Mark William, nhà kinh tế học chánh cho Á Đông của hảng Capital Economics cho biết ngày 13 tháng tư năm
2012 , khu vực tài sản là nơi mọi lo ngại
xảy ra. Đe dọa ngắn hạn lớn nhất cho
tăng trưởng Tàu là hoạt động ngưng trệ ở
ngành xây cất .
 |
| Khu Nhà Xã Hội Bố Tây Lai |
Tài trợ
xây cất nhà cửa xã hội là một mối quan tâm lúc hóa
đơn tổng cọng sẽ lên tới 5 ngàn tỉ đồng Yuan năm 2015.
Tháng 3, Bắc Bình tuyên bố là sẽ tăng ngân khoản chánh quyền Trung ương cho nhà cửa rẽ tiền khoảng 23 %, đạt 212 tỉ yuan năm 2012. Nhưng đa số
phí tổn do các chánh quyền địa phương
lo liệu, tùy thuộc vào bán đất đai
cho việc thu lợi tức này. Khi lảnh
vực bất động sản Trung Quốc phồn thịnh cho đến tháng 9 năm 2011, tiền
tuôn như nước vào lảnh vực. Đào Vương của UBS nói rằng các chánh quyền địa phương thu được 3 ngàn tỉ
yuan bán đất đai năm 2011. Nhưng ngân khoản dành cho nhà cửa xã hội nhỏ hơn nhiều, theo lời Yao. Không phải vì họ thiếu tiền, nhưng vì họ muốn
tiêu xài ở những lảnh vực khác hơn là nhà cửa xã hội, ít lãi hơn.
Quan tâm về tham nhũng xây cất nhà cửa xã hội đã bùng lên
theo các báo cáo báo chí Tàu, trình
bày các chức quyền thu lợi lộc không đích
đáng về những chương trình này. Khoảng 80 %
đơn vị lọt vào tay các chức quyền có móc nối tốt và các quản lý ( xử lý ) doanh
vụ quốc doanh, thay vì vào tay dân gian
có lợi tức kém, theo ước lượng của GK Dragonomics. Vài người đặt vấn đề là những vùng đô thị Tàu, thật sự có đạt được
những mục tiêu xây cất nhà cửa xã hội không
? Các chức quyền đã dùng một định nghĩa lỏng lẻo thế nào là nhà cửa xã hội, giúp
cho các thành phố ôm đồm ngay cả tái thiết
ổ chuột ( khu đô thị chen chúc, dơ bẩn )
và đôi khi luôn cả ký túc xá cơ xưởng,
thậm chí đến các giường bệnh nhân bệnh viện.
Ngay chính cả Bộ Nhà cửa Tàu cũng
công nhận là 30% nhà cửa xã hội khởi sự năm ngoái, thật sự không có gì gọi là
mới cả. Lardy nói: họ có thể gửi đến một
máy ủi đất và cào một ít mặt đất và nói là đã
bắt đầu 10 000 đơn vị. Rồi họ có thể nói với Bắc Bình là họ đã đạt chỉ tiêu.
. Cố tâm
bao quanh các mục tiêu chánh thức
sẽ tăng gia khi ngành địa ốc chậm lại và các
cuộc bán đất địa phương gia giảm, cũng theo lời Lardy. Ông nói: xây cất nhà cửa xã hội sẽ đòi
hỏi thêm nhiều công sức chánh hơn nữa để
bù chì thị trường bất động sản Tàu xuống
dốc.
( theo Dexter Robert, tuần san
doanh vụ Bloomberg, 30 tháng tư – 6 tháng 5 năm 2012 )
(
Fremont, Bắc Ca Li, ngày 20 tháng 5 năm 2012 )
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét