Cập nhật hiểu biết y khoa :
Tế bào tạo mỡ, béo là nơi thân thể hành động, họat động
Tôn Thất Trình
Không phải đần độn như chúng ta tưởng, những tủ lạnh cở bự của thế giới tế bào , tế bào tạo mỡ ( béo ) – fat cells nay được các nhà khoa học công nhận , dẫn đạo cuộc sống đặc biệt tích cực và ảnh hưởng mạnh . Chúng đóng vai trò quan trọng trong nhiều chức năng thân thể, theo khảo cứu gợi ý , tỉ như điều hòa đói lòng và đẩy lui lây nhiễm .. Nhưng dưới những điều kiện sai quấy , khuynh hướng thiên nhiên của tế bào mỡ, có thể trái ngược, đưa tới tăng gia hiểm nguy các bệnh thời thượng cận đại , gồm bệnh tim , tiểu đường lọai 2 và vài lọai ung thư . Giáo sư David Heber trường y khoa Geffen, giám đốc Trung tâm UCLA Dinh Dưỡng Con Người , viện đại học UC Los Angeles , Nam Ca Li , nói : tế bào mỡ phức tạp lạ lùng. Chúng không chỉ là một túi , một bao mỡ . Sau đây là một hướng dẫn ngắn ngũi về tế bào thường hay bị hiểu lầm .
Tính danh .
Mục đích của tế bào tạo mỡ ở đời sống là tồn trữ năng lượng dưới thể dạng chất béo lỏng . Ở tình trạng tự nhiên , tế bào tập hợp thành khối kết tụ khổng lồ , gọi là mô mỡ - adipose tissue , nơi tế bào tạo mỡ xen vào các sợi tạo keo –collagen, mạch máu và tế bào hệ thống miễn nhiễm .
Ở đâu ?
Mọi nơi trong thân thể , ngọai trừ nảo bộ và tủy sống. Tiếng tăm nhất cho tế bào tạo mỡ chen chúc là bụng , mông đít , vú , đùi, cánh tay trên . Nhưng chúng cũng bao quanh bộ phận nội tạng , đệm lót nhãn cầu ( cầu mắt ) , bôi trơn phổi và làm độn hấp thu sốc ở đầu ngón tay và ngón chân . Cá tính của tế bào tạo mỡ , khi chúng tăng gia ngon miệng hay kiểm sóat các phản ứng đường trong máu , tùy thuộc phần lớn vào nơi chúng sinh cư . Mỗi vùng thân thể lân cận, phát triễn hình dáng các tế bào tạo mỡ bằng cách phơi bày chúng với những mức độ hormon, dưỡng liệu và oxygen, như thế ảnh hưởng đến cách nào những tế bào tạo mỡ trưởng thành sẽ tồn trữ năng lượng và tương tác với các tế bào khác .
Các tế bào tạo mỡ sâu trong bụng , ( có tên là” mỡ phủ tạng – visceral fat “ ) nằm ngày dưới da ( tên gọi là “mỡ dưới da – subcutaneous fat “) , chẳng hạn , tuồng như đặc biệt hổ trợ hệ thống miễn nhiễm , nhưng cũng liên hệ đến một hiểm nguy gia tăng bệnh tim và tiểu đường.
Khảo cứu gợi ý các tế bào tạo mỡ ngay ở dưới da , đặc biệt ở hông và đùi , có thể rất tốt cho thân thể. Các nhà khảo cứu trường y khoa Harvard hoạt động trên chuột , mới đây tìm thấy là những tế bào tạo mỡ tốt mới vừa đến vị trí mới, vẫn còn có thể ảnh hưởng tích cực đến môi trường mới. Thành quả , xuất bản tháng 5 năm 2008 , rất đáng chú ý : Chuột nào có thêm tế bào tạo mở dưới da cấy vào bụng – thu lượm từ háng của những chuột khác , thì mất cân . Tế bào tạo mỡ của chúing co lại và chức năng đường máu chúng cải thiện, mọi điều này dù chuột không thay đổi thói quen ăn uống và cử động thể thao .
Kích thước sỉ số
Hàng tỉ , hàng tỉ . Tế bào tạo mỡ, hiện diện trên thân thể người trưởng thành còn nhiều hơn cả dân số người đang sinh sống trên Trái Đất. Em bé mới sinh , khởi đầu có chừng 5 tỉ tế bào tạo mỡ. Sỉ số này tăng thêm dần, khi em bé lớn thêm và ngưng tăng khi em bé vào tuổi nhập trung học . Sỉ số thay đổi rộng rải ngay cả khi hai người nào đó có cùng một bề cao , dù các bác sĩ cũng không chăc chắn là tại sao . Các người da bọc xương , điển hình có 40 tỉ tế bào tạo mỡ . Các người mập phì có đến hai lần sỉ số tế bào mỡ này .
Tế bào tạo mỡ sống bao lâu .
Nữa đường. Điển hình tế bào tạo mỡ sống khỏang 10 năm . Tế bào tạo mỡ không sống lâu dài như tế bào nảo , không bao giờ được thay thế , không quá phù du như tế bào phủ lớp ruột non ; mỗi tế bào này chỉ sống 5 ngày .
Thực sự, khỏang 150 tế bào tạo mỡ chết nháy mắt mỗi giây đồng hồ trong thân thể một ngày , theo lời Kirsty Spalding , giáo sư sinh học tế bào và phân tử ở viện Karolinska , Thụy Điển , tác giả dẫn đạo một nghiên cứu mới đây về luân chuyễn tế bào tạo mỡ . Như vậy có đến 4 tỉ tế bào tạo mỡ - 10% sĩ số tổng thể tế bào thân thể - mất đi một năm . Các tế bào đơn giản, xẹp bớt kích thước , chờ đợi cho nhiều năng lượng thừa thải lọt vào dòng máu .
Dáng dấp
Sưng húp và đồ sộ , nói một cách tương đối. Khối tế bào tạo mỡ cốt để tồn trữ năng lượng trong một chất lỏng , dày dặc , dưới dạng phân tử sẳn sàng sử dụng ( một chất béo có tên là triglyceride) . So sánh với những lọai tế bào khác, có thể chứa đựng thừa chỗ thỏai mái máy móc bên trong tế bào , các tế bào tạo mỡ đầy nhóc. Tế bào tạo mỡ trông tựa như các vòng con dấu thay chữ ký , làm vong tròn mỏng chất liệu tế bào bao quanh hình cầu mỡ lớn . Ở trường hợp bình thường, chúng thường to lớn hơn các tế bào khác của con người , chẳng hạn đường kính to hơn tế bào da 7 lần.Thế nhưng tế bào tạo mỡ có khả năng lạ lùng là có thể giãn rộng và chen chúc chật ních nhau, hầu tồn trữ nhiều năng lượng lỏng hơn nữa . Trên vài người , mỗi tế bào tạo mỡ có thể phồng lên đến đường kính là 300 microns, gần như đủ to để mắt trần nhìn ra được. 5 tế bào quỉ quái này gọp lại nhau có thể lớn hơn dấu chấm cuối dòng chữ này đó.
Tuy nhiền cần rất nhiều tế bào tạo mỡ để cung cấp yêu cầu năng lương cho thân thể . Mỗi tế bào tạo mỡ chỉ có khả năng điển hình chứa khỏang 500 micro calôri . Nghĩa là một thân thể gầy cần 4 tỉ tế bào tạo mỡ , để tồn trữ tương đương một tíc tắc đồng hồ .
Họat động thích thú
Tồn trữ và giải tỏa các giọt mỡ nhỏ , liên tục .
Các tế bào tạo mỡ luôn luôn bận rộn đón lấy những acid béo tự do trôi nổi trong dòng máu , chất béo thừa lại sau bửa ăn vừa xong , và xây dựng tồn trữ chúng thành những cầu tròn mỡ gọn ghẻ . Nếu một bửa ăn gồm nhiều carbohydrate hơn là thân thể có thể đốt cháy chúng đi để làm năng lượng, gan sẽ chuyễn hóa những dư thừa này thành những gói mỡ , các tế bào tạo mỡ có thể chụp bắt và cất vào thu tập của mình .
Cầu tròn mỡ là một bó dày năng lượng, gói hơn hai lần calôri của carbohydrate hay protêin ( vì mỡ là chất béo nhầy nhụa - greasy , không có những phân tử nước cồng kềnh làm nhẹ cân ) Điều này làm mỡ tồn trữ chất hòan tan năng lượng cao cho các sinh vật, cần được bảo vệ chống đói lòng và đủ nhẹ cân để đứng được hai chân .
Một khi thân thể cần thêm năng lượng – lúc tập thể dục nặng nề chẳng hạn , các tế bào tạo mỡ sẽ làm bể các cầu tròn mỡ thành những phân tử acid béo nhỏ, trôi nổi tự do, và đưa chúng vào lại dòng máu . Gặp cơn đói kém , chúng sẽ đổ ra hết chén , mau lẹ lúc ban đầu và sau đó theo một thể thức keo kiệt .
Dù rằng số lượng chúng thay đổi trong một thân thể ăn uống no đủ, các tế bào tạo mỡ sống khỏang 2 tháng mà không cần có thực phẩm nào cả .
Khi tế bào tạo mỡ nói lên, thân thể lắng tai nghe
Trước đây , các nhà khoa học nghĩ rằng tế bào tạo mỡ tương đối thụ động và không tác dụng ( trơ ) . Nay họ đã có chứng cớ là các tế bào tạo mỡ tích cực trên phương diện chuyễn hóa , luôn luôn tiếp xúc với nảo và các bộ phận khác qua trung gian ít nhất là 25 hormons và hóa chất ra tín hiệu khác.
Chẳng hạn , các tế bào mỡ tuồng như giải tỏa hormon báo cho nảo biết là còn bao nhiêu năng lượng và khi nào là phải ngưng ( hay bắt đầu ) ăn , hướng dẫn cơ bắp quyết định khi nào phải đốt cháy chất béo và nói cho gan biết khi nào phải tái lập tồn trữ mỡ .
Nhưng câu chuyện qua lại này là một niềm vui lẫn lộn cho thân thể . Một sỉ số lành mạnh tế bào mỡ , chẳng hạn , giúp cho hệ thống miễn nhiễm chống trả lây nhiễm bằng cách giải tỏa hóa chất gây ra viêm sưng nhẹ . Nhưng một nhóm tế bào mỡ qúa tích cực có thể làm viêm sưng liên tục ở vi trí “ mở nút “, có cơ đưa đến bệnh tim .
Đôi khi cả hệ thống truyền thông mở nút suốt đời sống mình. Các nhà khảo cứu Đại học Tây Ontario
Thành quả , đăng tải tháng 4 năm 2008, gợi ý một vòng luẩn quẩn. tế bào mỡ ở bụng làm cho một người nào đó thấy đói và ăn nhiều thêm , như vậy sản xuất thêm tế bào mỡ , dẫn tới thấy đói hơn nữa , nhiều tế bào mỡ hơn nữa .
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét