Hy vọng cho các bệnh nhân hư tủy sống

Thử nghiệm tế bào gốc phôi người đang được quan sát kỷ lưỡng : 

 Hy vọng cho các bệnh nhân hư tủy sống 

 G S Tôn Thất Trình 

Kỹ Thuật vận hành tế bào phôi 

 Một thử nghiệm lâm sàng đang được thực hiện sử dụng các tế bào gốc phôi người để chữa trị những thương tích và những điều kiện suy nhược. Sự kiện lịch sử đã xảy ra tháng này khi một bệnh nhân ở thành phố Atlanta , bang Georgia, Hoa Kỳ chửa trị lần đầu tiên theo phép liệu phát sinh từ các tế bào phôi người - human embryonic stem cells.

 Đây là một phần của tử nghiệm lâm sàng xét xem mức an toàn của các dây thần kinh đặc thù , các nhà khảo cứu hy vọng sửa được các tai hại ở tủy sống - spinal cord - có tiềm năng giúp các bệnh nhân dùng lại được chân cẳng, bọng đái hay chỉ một ngón tay khiến chúng xoay được xe ghế đẩy .

 Hiện thời không chửa được tê liệt thành quả của thương tích chấn thương tủy sống . Trong lúc thế giới quan sát thử nghiệm này, các nhà khoa học nói rằng không một ai nên chờ mong là vụ này sẽ sản xuất ra một phép chữa thần diệu cả . Bác sĩ Kichael Sofroniew , nhà dây thần kinh sinh học - neurobiologist tại trường y khoa David Geffen , viện đại học UCLA nói: có nhiều quảng cáo rùm beng về tế bao gốc và đúng vậy là nơi đây có tiềm năng lớn lao,  nhưng chúng ta cần theo dõi phương pháp này một cách thực tế. .

 Hoa Kỳ ước lượng có 262 000 người trong nước dang khổ sở vì một mức độ tê liệt nào đó., thành quả của thương tích tủy sống. Thêm vào con số này , 10 000 đến 12 000 đau đớn vì tai hại không còn sửa chữa được nữa, phân lớn do đụng xe nhưng cũng có thể là các tấn công dữ tợn, ngã xuống và các tai nạn thể thao gây ra mỗi năm, theo Trung Tâm Thống kê Thương Tích Tủy Sống Quốc gia Hoa Kỳ . Sau đây là một cái nhìn gần hơn về cách nào các tế bào gốc phôi người đã dược đem ra dùng chửa trị thương tích tủy sống và các điều kiện suy nhược khác.

 Vậy chớ thương tích tủy sống là gì đây ? 

 Tủy sống là xa lộ chánh cho các tế bào gốc chuyển tiếp thông tin giữa thân thể và não. Tủy sống được các đốt xương sống của cột sống bảo vệ. Nhưng một cú đấm vào lưng hay ở cổ có thể làm cho tủy sống bầm dập hay rách nát. Ai đó mất đi bao nhiêu chức năng, tùy thuộc phần nào tủy sống bị ảnh hưởng, song song với bao nhiêu và các sợi dây thần kinh nào bị tai hại.

electrical impulse

 Chấn thương nguyên thủy các tế bào dây thần kinh có thể lột mất đi lớp bao chất mỡ và protêin cách ly chúng, tên gọi là myelin. Không có myelin, khả năng chuyễn dẫn một nhịp điện- electrical impulse bị thương tổn nặng nề . 

Theo Hans Keirstead , nhà khoa học dây thần kinh đại học UC Irvine, người đã khám phá ra phép trị liệu tế bào gốc phôi người, nay đang dược Tổ hợp Công ty Geron Corp. tọa lạc ở Menlo Park, bang Ca Li , thử nghiệm tại Atlanta : đây là sự khác biệt giữa khả năng chuyễn truyền được và không có khả năng chuyễn truyền. Theo thời gian, một thoái hóa thứ cấp xảy ra, trong đó các sợi hư hại dần dần chết đi. Phép liệu tế bào gốc xử lý được cả hai tiến trình vừa kể .

 Cách nào dùng tế bào gốc phôi người làm phép liệu chửa trị ? 

 Các tế bào nuôi tăng trưởng trong la bô và theo một chế độ sinh hóa học đặc thù , khuyến khích chúng phát triễn một loại tế bào dây thần kinh gọi là tế bào oligodendrocyte ( nhánh tế bào vi tiểu ) tổ tiên . Nhưng tế bào này giúp cho tủy sống bị thương tích bằng 2 cách : chúng phục hồi chất myelin cần thiết và chúng giải tỏa những lô vật tải thừa tố tăng trưởng nuôi mô - tissues và ngăn ngừa mất thứ cấp các neuron ( nơron ). Ở những thí nghiệm với chuột , các tế bào tổ tiên oligodendrocytes cải thiện khả năng bước đi của các động vật, ngay cả chạy với một chân cẳng , sau khi bị thương tích ở buồng ngực - ( giữa thân thể ) và tủy sống ở cổ ( neck ) . Các nhà kháo cứu cũng tìm thấy là nhiều myelin và nhiều neuron được cứu sống ỏ các động vật được chửa trị. Nhóm Keirstead đăng các thành quả này ở tạp chí Neuroscience- Khoa học Dây Thần kinh năm 2005 và một bài bản ở Tạp chí Stem Cells - Tế Bào Gốc năm 2010.

oligodendrocytes

 Ai đủ tư cách để ghi danh ở thử nghiệm Geron ? 

 Cho đến nay , các nhà kjoa học tụ điểm vào các thương tích chỉ mới xảy ra khoảng 2 tuần lễ trước và được ưu thế là có thể đảo ngược tình thế nếu chửa trị đứng đắn . Họ không muốn nhận những thương tích xảy ra chí cách đây chưa đến một tuần lễ , vì tiến trình thiên nhiên làm lành của thân thể có cơ tai hại cho các tế bào chửa trị. Hơn nữa, thử nghiệm lâm sàng chỉ thực hiện trên các thương tích lồng ngực , vĩ lẽ nếu các tế bào không hửu hiệu hay tệ hại hơn nữa là gây thêm tai hại , kết quả sẽ ít nặng nề hơn là thương tích ở cỗ . Keirstead nói: gần cổ là gốc nảo bộ bạn, kiểm soát sác xuất tim bạn, hơi thở bạn và điều hòa nhiệt độ bạn. Bạn lộn xộn với điểm này, bạn sẽ chết.

 Tại sao lại phải dùng tế bào phôi thay vì các loại tế bào khác ? 

 Trên lý thuyết,các nhà khoa học có thể cố tâm tạo ra một phép trị liệu căn bản là tế bào , khởi sự bằng các tế bào gốc trưởng thành Hay các tế bào gốc phái sinh từ bào nhi , hay họ cũng có thể cố gắng nuôi tăng trưởng các oligodendrocytes ở la bô. Tuy nhiên, theo Keirstead, bạn không thể có đủ số, rồi thì các tế bào đã có không phân bào - divide tốt đẹp . Các tế bào gốc phôi, ở một khía cạnh khác, phân bào như điên và có thể dùng đủ cho phép trị liệu để chửa trị một bệnh nhân .

 Cách nào thương tích tủy sống thường được chửa trị ? 

Thuốc Riluzole

 Chửa trị tiêu chuẩn thường gồm có mỗ xẽ để giảm bớt sức ép vị trí thương tích và ổn định tủy sống , theo lời bác sĩ Robert Grossman, chủ tịch ban mỗ xẽ , Bệnh viện Giám lí- Methodist Hospital ở thành phố Houston, bang Texas, đang lảnh đạo một thử nghiệm lâm sàng cho một thuốc bảo vệ dây thần kinh tên gọi là riluzole cho Cơ quan Christopher và Dana Reeve tọa lạc tại bang New Jersey . Thêm vào đó , một loạt chửa trị nhắm vào giải quyết nhiều điều đã đi sai lạc , khi tủy sống bị thương tích . Chẳng hạn, các thuốc và chửa trị sự giảm nhiệt nguy hiểm cơ thể- hypothermic cung cấp sớm có thể giúp bảo vệ mất đi neuron- nơron ( dây thần kinh ) và kiểm soát viêm - inflammation.

 Sau đó, các bệnh nhân nhận những chương trình thể dục phức tạp, cố tâm tái tạo đi động đã bị mất. Những chửa trị khởi động đôi chút cải thiện nhỏ tăng trưởng nơron có thể sinh cường thêm bằng những chế độ huấn luyện. Sofroniew đại học UCLA nói : Thật ra có nhiều mềm dẽo và tái tổ chức ở hệ thống dây thần kinh hơn là tưởng tượng trước đây. Những chửa trị thí nghiệm khác cũng đã được phát triễn hầu kích thích tái tạo myelin và các mối nối kết dây thần kinh. Tỉ như một chất kháng thể - antibody tên gọi là anti-Nogo đã tìm thấy là an toàn ở một thử nghiệm lâm sàng. Bước tiến tới sẽ là thử nghiệm mức hửu hiệu của nó, theo một bài bản duyệt xét đăng năm 2010 tại kỷ niên của Hàn Lâm Khoa học bang New York .

 Vậy đo lường mức thành công của thử nghiệm tế bào gốc như thế nào ? 

 Đây là một nghiên cứu an toàn ghi danh chỉ có 10 bệnh nhân và theo dõi tình trạng dây thần kinh của họ trong một năm. Thêm vào đó, các nhà khảo cứu sẽ quan sát cặn kẻ để xét xem là phép trị liệu căn bản tế bào có gây ra u ung thư và đau đớn không ? U ung thư có thể là thành quả của việc cấy- transplant chứa các tế bào gốc chưa phân bào - differentiated đã được thuần nhất từ sản phẩm Geron , nhưng vần còn hiểm nguy lý thuyết, theo lời Keirstead . Đau đớn có thể xuất hiện , nếu các tế bào tổ tiên oligodendrocyte khởi động đâm nhánh ra các sợi làm đau đớn bên trong tủy sống. Nếu an toàn được xác định, Geron sẽ tiến qua Giai đoạn thử nghiệm 2, đã được họa kiểu để đo lường mức hửu hiệu sửa chửa các thương tích tủy sống .

 Vậy các tế bào gốc phôi còn chửa trị được những bệnh nào khác ? 

 Ít nhất là một công ty khác đã hỏi cơ quan FDA cho phép tiến triễn với những thử nghiệm lâm sang một phép trị liệu phát sinh từ các tế bào gốc phôi người. Công Ty Kỷ thuật Tế bào Tiên tiến - Advanced Cell Technology Inc. tọa lạc ở thị trấn Santa Monica , Nam Ca li , muốn thử nghiệm các tế bào biểu mô sắc tố võng mạc - retinal pigment epithelium cells , nuôi trong la bô trên các bệnh nhân bị rối loạn mắt hiếm hoi gọi là loạn dưỡng vết chấm - macular dystrophy Stagard , một dịch bản thời niên thiếu của thoái hóa vết chấm - macular degeneration .

 Trong dài hạn, các tế bào gốc phôi cũng có thể dùng phát triễn chửa trị cho các bệnh thoái hóa dây thần kinh - neurodegenerative diseases , tỉ như bệnh run rẫy tay chân Parkinson ,và bệnh đa xơ cứng - multiple sclerosis. Sofroniew nói : chúng ta đang bước vào một phương thức hoàn toàn mới về y khoa .

 ( chiếu theo nhật báo Los Angeles Times , ngày 18 tháng 10 năm 2010 ) 

 ( Irvine, Nam Ca Li, ngày 21 tháng 10 năm 2010 )