The Hunger Games

Tình yêu  Tha thiết ở văn hóa Hoa Kỳ ngày nay:

      Những nhân vật phim đầu tiên “ Trò chơi Mãnh liệt ( Đói khát ) - The Hunger Games” là ai vậy ?

                                        G S Tôn Thất Trình

       Phim đầu trong ba tập  cuốn sách của văn sĩ Susanne Collins “ Trò chơi Mảnh liệt “ chiếu khai trương cuối tuần  23- 25 tháng 3 năm 2012 thu được kỷ lục ( không tính tăng giá vì lạm phát 155 triệu đô la Mỹ ở các rạp xi nê Hoa Kỳ).   Đứng hạng thứ ba  mọi thời gian Hoa Kỳ, chỉ thua  con số thu 169 triệu đô la cho cuối tuần lễ khai trương  phim cuối “Harry Potter”  và 158.4 triệu  giới thiệu  phim“ The Dark Knight-Nhà Hiệp sĩ Đen tối”   Như sách bán chạy  nhất Mỹ của bà Collins ( 180 tuần lễ đã đứng hạng nhất  ở danh sách Nhật báo Nữu Ước -New York Times từ  ngày 29 tháng 2 năm 2008 đến nay ), phim dùng làm căn bản, đây là một phim xi nê về một cô gái vị thành niên – teenage girl  chiến đấu cho đời sống mình ở một cuộc tranh đua chết sống trên ti vi, tại một quốc gia lạc chỗ , hậu báo trước tận thế.  Phản ảnh không chối cải được ngụ ngôn trong phòng trào “ Chiếm Phố Uông ( nơi tập trung tư bản Mỹ)- Occupy Wall Street” . Và cũng là  một chuyện kể  dè dặt về Công quyền Quá xá – Big Government và hiển nhiên là một lời bóng gió Thiên chúa Giáo- Christian allegory về tầm quan trọng phải tìm Chúa Giê Su.  Hay có thể cũng là một tiếng kêu gọi cải tổ chiến dịch tài chánh ( tuyễn cử tổng thống Hoa Kỳ ) ? Thầm thì chứa đựng nội dung chánh trị đã đủ cho nhiều người đánh hơi  thông điệp  chính mình: “Trò chơi Mảnh liệt”  trở thành một phim của  lối tiêu khiển – giải trí Hồ Ly Vọng: một vải bạt  chiếu lên trên đó những ý thức hệ khác nhau và đối chọi nhau.

     Tính cách chiến tranh tàn nhẫn. Một giới thượng lưu khai thác khối quần chúng. Trẻ em đói khát và  vô vọng.  Chúng tuồng như là những câu chuyện xé tọac từ những hàng đầu đề mục, nhưng lại có thể là các điểm mưu tính  của một văn chương  già – trẻ (trưởng thành - trẻ tuổi)  biểu diễn thành công chưa bao giờ thấy cả. Hồ Ly Vọng đã để ý tới. Với gậy thần Harry  Potter đang nghỉ hưu, cũng như  ma cà rông dê cụ và ma chó sói phim Hòang Hôn – Twilight  sắp lẽn đi theo mặt trời lặn, “Trò chơi Mảnh liệt”  khai trương ngày 23 tháng sáu năm 2012  đang đứng trên tư thế một  phá kỷ lục đa công mới .

       Như nói trên, phim căn cứ trên tập I sách ba tập  bán chạy nhất của Susanne Collins .  Một chuyện hoang đường lắm tình tiết lạc chỗ về các vị thành niên phải chiến đấu đến chết và phim đã có nhiều  vô kể kẻ say mê cuồng nhiệt ( còn có thể gọi là  bị ám ảnh nữa ). Nhắm vào các trưởng thành – vị thành niên ( già-trẻ) khi xuất bản năm 2008, Trò chơi Mảnh liệt và các sự kể tiếp theo : Bắt Lữa – Catching Fire  và Chim Nhại – Mockingjay, trở thành một xáo động hiếm hoi xuyên qua những dòng phái tính và tuổi tác. Vài độc giả lớn tuổi hơn bị cuốn trôi  theo hiện tượng kỳ lạ này, cũng không hề biết là sách dành cho vị thành niên. Jamie Sylves, 19 tuổi  ở thành phố Nữu Ước, thú tội rằng đã đọc sách mê mẫn, cởi  ngay áo khóat ngòai, một khi tìm ra sách.  Sarah, 23 tuổi ở thị trấn  Winston Salem bang North Carolina, Hoa Kỳ nói rằng “tòan thể gia đình cô, gồm cô -dì -chú -bác tuổi ngòai 50, đọc cả ba tập và thảo luận  tranh cải suốt bửa ăn đêm Giáng Sinh. Đây là lần đầu tiên, chúng tôi  không nói chuyện thể thao hay chuyện thị phi ”.

      Điều đã làm cho ba tập sách  đứng riêng biệt là  vì Collins đã  muốn động đến những đề tài lớn:  chiến tranh, quyền hành, hy sinh, đạo đức cá nhân, những kẻ có của cải và những kẻ  nghèo xơ, cũng như tính cách nguy hiểm  của xã hội Hoa Kỳ càng ngày càng  bệnh họan, thích xem ảnh khiêu dâm. Đây cũng là một khẩn cầu  cố giữ cho được  lòng nhân đạo bất chấp mọi hòan cảnh gay go nhất, mọi thứ  gói trong một  chuyện kể ép buộc, thúc đẩy nội tâm đọc được. Thông điệp cho con trẻ lớn lên ở một nước đã liên hệ đến  xung đột quân sự 11 năm qua, cũng như cho các kẻ trưởng thành  đối đầu với bấp bênh kinh tế sâu xa, rỏ ràng là đã vang rền. Biến sách “ Trò chơi Mảnh liệt” thành phim, thật sự có rất nhiều thách thức, gồm luôn cả cách nào làm cho mưu tính  tàn nhẫn cố hữu,  thành một phương cách không tha hóa người xem hay làm mất mát hạng PG 13 phim đã được liệt xếp.  Nhà sản xuất phim  Nina Jacobson cho biết: có một hiểm nguy làm dịu bớt hung dữ  hay làm nó trở thành bóc lột. Nhiệm vụ của tôi là thuyết  phục Susanna- Suzanne là tôi có thể bảo vệ được những gì bà đã viết. 

    Cũng như sách, phim hấp dẫn nhờ ba cá tính đặc biệt, ba tài tử diễn xuất 3 nhân vật  chánh Katniss , Peetas ,  Gales và những nhân vật còn lại, khẩn thiết đóng vai thỏa mãn đích đáng chuyện kể. Cô  Jennifer Lawrence  là Katniss Everden, một tài tử  tuyệt diệu  đã được  đã được điểm danh thi giải Oscar ở phim  “Xương Mùa Thu -Winter’s Bone”  Có vài tranh luận khi cô  đóng vai Katniss, nhưng điều này không đúng chỗ. Cô là điểm sáng giá nhất cho phim. Cô đã biến đại diện con chó bị thua quận – district 12  thành một tay tranh tài  đáng sợ, trong cuộc chiến đấu đến chết.  Nữ anh hùng ( anh thư ),16 tuổi, không dự tính  đóng vai chuyện kể  Katniss Everdeen. Katniss sinh sống ở Panem, một nước trổi dậy từ tro tàn Bắc Mỹ sau những tai ương thiên nhiên và chiến cuộc đã gây ra tổn thất nặng nề.  Panem chia ra làm 12 quận, có những mức độ bị tước đọat khác nhau, do một nhà thượng lưu giàu có và  đờ đẫn cai trị  ở thủ phủ Capitol. Một lần mỗi năm,  trai gái “ thần dân”  được xổ số lựa chọn  từ mỗi quận và bị bắt buộc phải tranh tài  trong “Trò chơi Mảnh liệt”, một sự cố được chiếu ti vi khắp lảnh thổ và thao tác định cấp bậc.  Ai cuối cùng sống sót  là kẻ thắng cuộc.

    Khi em gái Prim bị lựa chọn cho Trò Chơi, Katniss đã học hỏi thú săn bắn cung tên để nuôi sống gia đình, đứng lên thay em. Cô là một hiếm hoi ở đám vị thành niên tuyễn chọn: một  nữ thủ lảnh mạnh mẽ  tình yêu thương gia đình thúc đẩy hơn là một ham muốn tình dục với một cậu trai cùng lứa tuổi. Nhưng đừng lo sợ gì cả, vì đây có một nồng lượng lành mạnh ở một cuộc vật lộn lãng mạn, khi Katniss bị chia xẽ giữa Gale cô đã săn đuổi nhiều năm  và Peeta, con trai một thợ nướng bánh mì ở quận cô  sinh sống, cả hai đều đã được tuyễn chọn cùng cô tranh tài. Sự kiện là nữ anh hùng ( anh thư ) thực hiện trò chơi nghiêm túc  chính mình, đã tiến xa đến giải thích  thành công các hồi đọan  giao chéo nhau.  Jacob Carey, 11 tuổi, sống ở Rocheter – bang Nữu Ước, nói: tôi thật sự rất thích  Katniss vì cô ta thông minh  và có chiến lược trận chiến. Nhưng tôi thích nhất là  cô ta đã  tình nguyện  thay em gái.  Điểm này chứng tỏ là  gia đình họ  uy vũ, thiết tha yêu thương nhau.                                

            

     Dù nội dung dữ tợn, các nhà giáo dục lại là những kẻ  biện hộ nồng nhiệt cho sách và phimt.  Nicole Mailloux, giáo viên lớp 7 ở thị trấn Clark, bang New Jersey đã thuyết  phục trường cô  đang dạy, mua đủ sách cho 60 học sinh, để cô có thể giảng dạy cả một lục cá nguyệt về bộ sách ba tập, và diễn một kịch bản chế diễu của “ Trò chơi Mảnh liệt”.  Bà nói:  hầu  mở mắt đám con trẻ  xem những gì đang xảy ra ở xã hội Hoa Kỳ, sự kiểm sóat  và theo dõi  của chánh phủ  sử dụng kỷ thuật  cách nào  làm dân chúng bớt nhạy ( cảm ) với hung dữ trong các trò chơi viđêô: những vấn đề chúng ta phải đối đầu hàng ngày. David Levithan, một trong số biên tập viên cho Sholastic Press, công nhận là nếu bài tóm tắt mưu tính do một nhà văn  ông chưa hề cộng tác trước đó, chắc chắn sẽ làm ông bồn chồn, lo lắng. Nhưng khác  J.K. Rowling, không đăng được  và thất nghiệp khi bà  viết tập đầu  bộ sách Harry Potter, Collins , 49 tuổi, đã có một kỷ lục theo dấu  mòn như thể là một tác giả văn chương cho trẻ em ( gồm luôn cả “Việc hàng ngày Dưới Đất – Underland Chronicles” cho con trẻ nhỏ tuổi hơn ) và là một nhà văn cho ti vi kịch Nickelodeon.  Bà đã bán ba tập sách ( tập đầu chỉ bán khiêm tốn150 000 cuốn, nhà xuất bản trả cho Collins  chừng 200 000 đô la, sau đó trả thêm đến 1- 2 triệu đô la khi sách nhiều tuần được xem là sách bán chạy nhất ) trên căn bản phác họa bốn trang, bối cảnh nhóc gái quân sự của bà ( bà là con một trung tá không quân, làm bà miệt mài sử liệu quân sự ), hiển nhiên đã ảnh hưởng đến quyết định bà viết sách về  phí tổn  nhân văn của chiến trận. Levithan nói:  Suzanne  đã  lỗi lạc  tạo ra một lọat hồi đọan chỉ trích  hung dữ  dùng hung dữ để đi ngang qua và đó là một dòng đường tốt đẹp. Dù thành công to lớn,  Collins đã đứng ngòai  ánh đèn sáng rực chói lọi chú ý mọi người. Bà sống ở bang Connecticut cùng chồng và  hai con vị thành niên – teenagers, chối từ phỏng vấn trong lúc ngẫm nghĩ một dự án tiếp theo. Bà tuyên bố là sẽ không viết thêm tập nào nữa, sau ba tập bộ sách này.  Levithan thêm :  Ai đọc “ Trò Chơi Mảnh liệt” sẽ không lấy gì làm ngạc nhiên là bà Collins  không có chút nào ham muốn nhập vào thành phần văn hóa danh nhân.

     Khi Hồ Ly Vọng  đến ve vãn, Collins đã cứng rắn, cố tìm cho ra một nhóm bảo tồn được  đặc trưng nghệ thuật của bà. Giám đốc Gary Ross là một trong nhiều người muốn câu được con cá kiểng đẹp này, và dù ông đã làm các phim nổi tiếng như  Pleasantville và Seabiscuit,  ông không phải là thí sinh hiển nhiên.  Trong cuộc khám xét khả năng không chánh thức,  ông làm băng viđeô các con ông vị thành niên  và các bạn hửu, nói về sách Collins có  những nghĩa gì đối với họ. Ross nói: chính  tính nhân đạo của Katniss đã  khiến mọi người bị hút dẫn quanh cô . Đây là một cô gái chiến đấu cho sống sót và cố  khám phá ra cái gì  làm cô muốn dâng cả đời sống mình. Thế giới quá bất ổn  rồi. Đối diện một  tương lai mờ mịt, ý kiến là bạn đã có thể bảo tồn được  phần nhân đạo của bạn , nối kết với người khác và chiến đấu cho những giá trị của mình, là một  tích cực dâng cao  thông điệp.

    Tài tử chánh Jennifer  Lawrence , 21 tuổi,  đã luyện tập chiến đấu và bắn  nỏ cung tên   nhiều tuần trước khi đóng vai chánh, cho biết là cô yêu mến Katniss.  Katniss không có gì nhiều, nhưng cô sung sướng và chịu đối mặt cái chết, vì yêu thương gia đình.  Cô không muốn trở thành một anh thư, nhưng đã trở thành tượng trưng cho một cuộc cách mạng, một hình ảnh của  Jeanne  d’Arc ( Joanof  Arc).  Lawrence  cũng  cảm giác  nối kết sâu đậm với những chủ đề  rộng hơn  trên các tập sách, đặc biệt là chỉ trích mủi nhọn niềm say mê điên rồ hiện hửu Ti Vi  thực tại- reality Television.  Lawrence nói: tôi nhìn xem cô tài tử Kardashian ly dị và đó là thảm kịch cho mọi người. Nhưng họ đã dùng bi kịch này làm giải trí - tiêu khiển và chúng ta đã  theo dõi kịch.

Jennifer  Lawrence

    Josh Hutcherson, 19 tuổi, đóng vai Peeta Mellark: cho đến nay cậu ta  chỉ được biết phần lớn nhờ đóng các vai trò trẻ con, tỉ như Sean Anderson  ở phim “Du hành  tới Trung tâm Trái Đất – Journey to the Cen ter of the Earth”  và  sự kể tiếp theo phim : “ Du hành 2:  Đảo Huyền bí- The Mysterious Island” .  Cậu đã đóng tốt đẹp vai Peeta, khi từ con trai một thợ nướng bánh mì, Peeta trở thành một người tranh giải, đã minh bạch gây chú ý thích thú. Peeta chỉ có vài khéo léo hầu sống sót và thọat tiên tuồng như  là kẻ yếu đuối nhất trong hai người, sức mạnh nội tạng của cậu dần dần trổi dậy. Peeta đúng là kẻ vẫn luôn luôn trung thực cho chính mình. Cậu ta tiến vào Trò Chơi và làm mọi sự cậu có thể   tin tưởng,  để duy trì và không trở thành chỉ là một con chốt thí.  Hutcherson và Lawrence  đang dấn thân vào  hàng ngũ Ngôi sao Tài tử, thay đổi hẳn số phận đời sống mình.   

Josh Hutcherson vai Peeta Mellark

     Gale  do tài tử  Liam Hemsworth,  đây là một  người Úc đồ sộ, xuất hiện đối địch  Miley Cyrus  trong phim " bài Hát Cuối cùng - the Last Song ", thủ vai.   Ở phim này,  Hemsworth là Gale bạn bè của Katniss quận 12. Vì cơ cấu chuyện kể, cậu không xuất hiện nhiều, nhưng nếu có sự kể tiếp theo thì cậu sẽ lộ mặt nhiều hơn ?  Còn vai Haymitch Abernathy do Woody Harrelson  đóng.  Harrelson là một tài tử lỗi lạc.  Một tay nghiện ngập không  thích thú giúp đở Katniss hay Peeta, anh có nhiệm vụ  hướng dẫn và anh đến gần  Katniss, khi anh  nhận thức được  tiềm năng cô Katniss. Đây là một biến đổi tốt đẹp, nhờ tài năng của Harrelson. Trong tay một  tài tử kém hơn, vai đó chỉ là một thằng hề .   Elisabeth Banks đóng  vai Effie Trinket. Banks cũng là một tài tử giỏi dang, có khả năng  đóng hài kịch lẫn bi kịch.  Nhưng nơi đây, trong y phục và trang điểm khôi hài các đàn bà sống ở Capitol,  muốn đồ nhập khẩu, cô đã lạc lỏng.  Khi chúng ta lần đầu tiên  gặp cô,  một  đe dọa thóang hiện, nhưng không,  thật sự không,  đây chỉ là  một đống môi son và mũ đội đầu . Đáng tiếc.

Katniss Everdeen (Jennifer Lawrence) và Gale Hawthorne (Liam Hemsworth) 
trong THE HUNGER GAMES.

      Stanley Tucci đóng vai Caesar Flickerman:  nên cẩn trọng khi hỏi Tucci làm nhiệm vụ trên chóp bu này, nghĩa là nhân vật Flickerman, môt kẻ dẫn chuyện màn ti vi phù hoa cho “Trò chơi Mảnh liệt”. Tucci đủ điệu bộ, nhưng ông  là một diễn viên qúa hay để cho phép chúng ta nhìn cơn giận dữ bốc khói  sau đáy mắt Flickerman, khi Klickerman không có được  những gì hắn muốn. Tuy cũng có một bộ tóc xanh dương đẹp đẽ . Wes Bentley thủ vai  Senaca Crane :  Có lẽ Bentley được biết nhiều hơn vì họat động trong phim  “ Người Đẹp Hoa Kỳ - American Beauty”  năm 1999.  Ở đây, ông là Seneca, người kiểm sóat trò chơi, thao túng ở hậu trường. Ai đó nghi ngờ rằng chúng ta sẽ bị một thóang nguy hiểm  trong tay Seneca, nhưng chúng ta phần lớn sẽ  nhớ đến Seneca, sau khi mọi chuyện kết thúc là bộ râu điên dại.  Donald Sutherland  thủ vai  Chủ tịch Snow.  Kẻ phiến lọan  đóng Hawkeye Pierce  trong phim “ M*A*S*H”  đã đóng nhiều  vai quan trọng trong sự nghiệp hắn . Bây giờ, thủ vai một kẻ  xấu xa dưới phong cách môt kẻ ưu tú, yêu kiều .Trong một màn phim, hắn nhắc nhở  chúng ta đến Marlin Brando ở phim “ Bố Già - the Godfather” . Lenny Kravitz đóng vai Cinna. Hãy nhớ đến khi  Kravitz  kết hôn với Lisa Bonet, ai cũng muốn biết anh ta là ai?  Nay chúng ta biết anh là một ngôi sao âm nhạc, nhưng không bảo đảm là có gió đổi hướng diễn tài.  May thay, anh thật sự đã biến đổi. Anh đã  đóng  giỏi  một y tá  phim “ Quí hóa- Precious” và anh cũng đóng rất tài tình  là một thợ làm mốt- thời trang và một  bạn tâm phúc cho Katniss, tuy vai trò chỉ giới hạn.  Cũng như Hemsworth, điều này có thể thay đổi trong phim tới.    

Caesar Flickerman (Stanley Tucci) and Katniss Everdeen (Jennifer Lawrence) 
trong THE HUNGER GAMES.

               (Chiếu theo Bill Goodykoontz, Rebecca  Keegan, Emily Rome v.v…)

                       ( Irvine , Nam Ca Li, ngày 27 tháng 3 năm 2012 )